Sjamanisme
Sjamanistische levenswijze
Sjamanisme bestaat al sinds ver voor onze jaartelling. De sjamanistische levenswijze zal de oudste vorm van religieuze en magische beleving zijn. De manier waarop het werd beleefd was afhankelijk van cultuur en de plek op aarde waar je leefde. Ieder continent, iedere plek op aarde kent oeroude tradities en rituelen die belangrijk zijn voor de gemeenschap waarin je leeft. Sommige zijn bewaard gebleven en worden geëerd en op sommige plekken in de wereld zijn de oude tradities verloren gegaan. Voor Nederland en ons gedeelte van Europa geldt ook dat veel sjamanistisch georiënteerde levenswijzen zijn verdwenen, met name door de komst van het Christendom. De Oude Religie is nagenoeg uitgeroeid, maar het is een misvatting dat het er in Nederland of Noordwest Europa nooit is geweest. Er zijn sporen te vinden, maar die verdienen wel een secure zoektocht. De Germanen en Kelten zijn een belangrijk voorbeeld van volkeren die de sjamanistische levenswijze en magische werkvormen hebben doorgegeven.
Energiewerk
Wat verstaan wij onder Sjamanisme? Het is best moeilijk uit te leggen, omdat het in al die verschillende landen en culturen een andere betekenis en vorm heeft. Dat is begrijpelijk want er zal bijvoorbeeld in het Amazoneregenwoud een andere vorm van Sjamanisme worden gepraktiseerd dan wat op de Siberische Taiga nodig is. Echter wordt er overal van uitgegaan dat alles bezield is en dat ziekten en problemen kunnen ontstaan doordat een boze geest of een verstorende energie in een persoonlijk energieveld kan komen. Een Sjamaan kan die negatieve, ongewenste energie beïnvloeden om de balans weer te herstellen. Een Sjamaan maakt gebruik van speciale rituelen en ceremoniën om gezondheid te creëren voor een individu, maar ook voor de gemeenschap, bijvoorbeeld voor een goede oogst, voor bescherming tegen indringers of om ziekten buiten de deur te houden.
Trancestaat
Een belangrijk aspect van Sjamanisme – en daar wordt veel gebruik van gemaakt – zijn de trancestaat en het reizen naar de geestenwereld om daar de kennis en wijsheid te vergaren voor het ritueel dat gedaan moet worden. Er wordt gebruik gemaakt van het monotone en trance opwekkende ritme van drums of ratels, het wiegen van het lichaam, zingen of joiken, of het stampen op de grond. Trilling en frequentie zorgen voor een verhoogde staat van bewustzijn waardoor reizen in de geest makkelijker gaat. Reizen in de geest betekent dat er een parallelle wereld is waar je naar toe kunt gaan, mits je je ervoor wilt open stellen. Met een sterke focus en scherp gerichte energie kun je werelden betreden waar je informatie en wijsheid kunt verkrijgen. Een Sjamaan heeft zichzelf getraind om in een droomstaat te kunnen zijn. Daar zoekt hij de verbinding met die Voorouders die een volk of een individu kunnen helpen. Een Sjamaan is eigenlijk een tussenpersoon tussen de mensenwereld en de geestenwereld.
Het pad van de Sjamaan ging niet over rozen. Vaak was al bij de geboorte bekend dat je de Sjamaan van jouw volk zou worden en dat pad was heel zwaar, vol ontberingen en beproevingen. Je nam een speciale plek in en dat zorgde ook voor een speciale plek binnen de gemeenschap en die was niet per definitie prettig.
“Sjamanen zijn genezers, zieners, visionairs. Zij staan in verbinding met de wereld van de goden en de geesten. Hun lichaam wordt achtergelaten wanneer ze naar de ongeziene werelden reizen. Het zijn dichters en zangers. Ze dansen en scheppen kunst. Ze kennen de kosmische en de aardse geografie, ze kennen de planten, dieren, en elementen. Het zijn psychologen en vertellers, maar boven alles zijn het de ‘technici van het heilige’ en ‘meesters van de extase”.
Uit: Shamanic Voices van Joan Halifax
Hedendaags Sjamanisme
In deze tijd noem je jezelf niet zozeer Sjamaan, maar heb je een sjamanistische levenswijze of zeg je dat je werkt vanuit de sjamanistische traditie met de magische vormen die je kent en die je beheerst.
Sinds enkele jaren volg ik lessen en jaartrainingen bij Linda Wormhoudt. Zij is ook schrijfster van een aantal prachtige boeken en doet zeer diepgravend onderzoek naar Noordwesteuropese vormen van Sjamanisme. “Goden en Sjamanen in Noordwest Europa”, “Seidr, het Noordse Pad” en “Heilige Bronnen in de Lage Landen”, om er een paar te noemen. Ik leer technieken om mijzelf te verdiepen, om mijn helende vermogens te versterken en om mijn eigen creatieve en scheppende kracht te versterken. Mijn kennis en wijsheid wordt groter en ik verbind mij met de grond waarop ik woon, mijn wortels worden sterker. Je kunt naar verre, exotische landen afreizen omdat het daar allemaal zo rijk lijkt aan magie, rituelen of oude wijsheid. Je kunt sjamanistische vormen overnemen van ver weg en spannende magie leren van een cultuur waar je niet in geworteld bent, terwijl de magie onder je voeten ligt en de kennis en wijsheid van de volkeren die je voor gingen, naar mijn mening, belangrijk is om te kennen en te eren. Natuurlijk kun je naar Ver gaan, maar het begint bij je basis, je fundament en voor mij ligt die in Nederland en in Europa.
Edda
Mijn interesse werd gewekt in de Edda, ken jij die verzen en liederen van de Noordse volkeren? Over de evolutie van de kosmos?
[3]
Jong was de tijd waarin Dubbel huisde;
er was zand noch zee,
geen ijskoude golven,
aarde was er niet,
noch een hemel erboven,
enkel een Gapend Gat en gras nergens.
[4]
Tot Burs zonen de bodem optilden,
zij die de machtige Midgaard schiepen;
de zon in het zuiden scheen op zalen van steen,
de aarde werd toen met groen loof bevloerd.
[5]
De zon in het zuiden,
de gezel van de maan,
ging met haar rechterhand over de hemelrand:
de zon wist niet waar zij thuishoorde;
de sterren wisten niet wat hun stand was,
de maan wist niet welke macht zij bezat.
[6]
Toen gingen alle goden naar hun rechterstoel,
de hoogheilige heersers beraadslaagden:
nacht en maanfasen gaven zij namen,
zij benoemden morgen en noen, voor- en namiddag om tijd te tellen.
Uit: Poëtische Edda, Völuspá Vertaling: Marcel Otten
Mijn liefde
Mijn interesse is gewekt in het werken met de runen en orakelwerk in het algemeen. De cyclus van leven en dood/wedergeboorte komt terug in het werken met het levens- en dodenwiel, want alle levensfasen vind je terug op het wiel. Een wiel, een cyclus draait continue door en elke fase heeft een bepaalde kracht, daar kun je veel van leren en het kan een ondersteuning zijn bij een specifiek proces waar je in zit. Daarnaast leer ik over tradities en leefwijze van de volkeren die over deze grond hebben gelopen, de magie die hun vrouwen beoefenden en waar dat voor diende. Ik verdiep mij in het gebruik van klank, van mijn stem, om in te zetten bij heling.
Kalevala
De Kalevala, het epos van de Finnen, laat zo mooi zien hoe klank gebruikt wordt om de Ziel der dingen te bezingen en om verbinding te maken met Ziel. Volgens de Finnen is de schepping het gevolg van zang en klank.
“Väinämöinen, oud en wakker,
leefde nu het goede leven in de velden van Väinolä,
in het land van Kalevala,
zong zijn tijdeloze liederen,
zong zo wonderschoon en kunstig.
Zong zijn liederen alle dagen,
sloeg niet over één der nachten,
zong de oorsprong aller dingen,
heugenis van oude tijden,
waar de kinderen niet van weten;
menig held kan ’t niet begrijpen,
o, dit zwak geslacht van heden,
ondergang van ’t groot verleden.
Ver in ’t ronde hoort men ’t zeggen,
wijd verbreidt zich deze mare over ’t lied van Väinämöinen,
’t zingen van de held zo krachtig.
Ver naar ’t Zuiden gaat de mare,
ook in ’t Noordland hoort men ’t zeggen”.
Uit: Kalevala, het Epos der Finnen
Verzameld door Elias Lönnrot
Nederlandse verzen door Mies le Nobel
Rouwvrouw
Een tijdje geleden heb ik de Rouwvrouw/Zielenman opleiding afgerond bij Linda. In onze tijd is het ritueel rond sterven, stervensbegeleiding én het begeleiden van de nabestaanden grotendeels naar de achtergrond verdreven. Het is tijd om die rituelen en de aandacht weer in ere te herstellen. Bepaalde gebruiken van vroeger waren zo gek nog niet. In het proces van loslaten van een dierbare zijn er verschillende fases waar je doorheen gaat, dat geldt voor diegene die het aardse leven verlaat als ook voor de nabestaanden. Het is mogelijk om van het sterven van een dierbare een gedenkwaardig moment te maken dat gedragen wordt door aandacht, zorg, bewuste aanwezigheid en eventueel rituelen naar wens.
De rituelen kunnen er zijn in begeleiden van het stervensproces, waarbij altijd wordt uitgegaan van de wensen van de stervende. Het betrekken van dierbaren na het overlijden bij bijvoorbeeld het afleggen, de wake, de uitvaart en latere tijdstippen waarbij ondersteuning van dienst kan zijn, kan eventueel in de vorm van rituelen gedaan worden.
Als je er van uit gaat dat de Ziel niet eindig is en dus ook weer een weg aflegt, een pad loopt, dan kun je daarin hulp verlenen, zowel voor de stervende als voor de nabestaanden, waar nodig kun je uitleg geven over het stervensproces. In vroegere tijden bestonden er speciale rituelen die werden uitgevoerd rondom het overlijden waar de familie en ook de gemeenschap bij betrokken werden. Er werden ook wel mannen en vrouwen ‘ingehuurd’ om het rouwproces te begeleiden. Er waren zelfs vrouwen die luidkeels huilden en klaagden om zo het collectieve verdriet en de pijn tot uiting te brengen. Ook praktische hulp werd gegeven, zodat de naasten konden toekomen aan het uiten van rouw in de vorm die nodig was.
Naar deze vorm van stervens- en rouwbegeleiding komt steeds meer vraag. Wij creëren met een collectief, voortgekomen uit de Rouwvrouw/Zielenman opleidingen van Linda Wormhoudt, de ruimte om gebruik te maken van diensten in de vorm die jij wilt en die bij jou past. Voel je vrij om mij hierover te benaderen wanneer je meer informatie wenst.
Aanvullende en aanverwante informatie vind je op mijn Facebook pagina Heggenvrouw – Rouwvrouw
Algemene informatie over wat een Rouwvrouw of Zielenman kan betekenen op de pagina van Linda Wormhoudt