De grootste transitie die je als mens kunt maken, een enorme transformatie, is het sterven. Het proces van je fysieke kleed afleggen en overgaan naar de Andere Wereld. Ondersteuning bieden bij het voorbereiden om het aardse leven te verlaten is wat een Rouwvrouw of Zielenman kan doen. Een andere term die wordt gebruikt voor dit werk is Doula. Je kent het woord misschien wel, een naam die wordt gebruikt voor vrouwen die bevallingen begeleiden en op een eigen, meer natuurlijke manier, ondersteuning bieden om een nieuwe Ziel te verwelkomen.
Voormoederratel gemaakt door Linda Wormhoudt
Rouwvrouwtjes gemaakt door Linda Wormhoudt
Zorg en aandacht bij het stervensproces
Een Rouwvrouw, Zielenman of Soul Doula geeft zorg en aandacht aan diegene die het stervensproces ingaat, maar ook aan de nabestaanden. Hij of zij maakt ruimte voor de stervende en de nabestaanden om datgene te creëren waardoor het proces passend wordt bij de wensen van iedereen. Om er een waardevol afscheid van te maken. Eventueel worden er bepaalde rituelen gedaan. Er ontstaat steeds meer behoefte van mensen om afscheid te nemen van een dierbare op een meer spirituele manier. Een manier die past bij persoonlijke zingeving en levensbeschouwing.
Vroeger was er de vroedvrouw die er ook was bij overlijden en in veel gemeenschappen waren er de structuren van ‘plichten’ die werden gedaan door buren wanneer iemand overleed (en nu nog is dit op sommige plekken actueel en belangrijk). De één ging langs de huizen om het overlijden te verkondigen, de ander bereidde de uitvaart voor, buren droegen de kist en vrouwen zorgden voor het wassen en kleden van de overledene.
Rouwvrouw/Zielenman opleiding
Recentelijk heb ik de Rouwvrouw/Zielenman opleiding afgerond bij Linda Wormhoudt. In onze tijd is het ritueel rond sterven, stervensbegeleiding én het begeleiden van de nabestaanden grotendeels naar de achtergrond verdreven. Het is tijd om die rituelen en de aandacht weer in ere te herstellen. Bepaalde gebruiken van vroeger waren zo gek nog niet. In het proces van loslaten van een dierbare zijn er verschillende fases waar je doorheen gaat, dat geldt voor diegene die het aardse leven verlaat als ook voor de nabestaanden. Het is mogelijk om van het sterven van een dierbare een gedenkwaardig moment te maken dat gedragen wordt door aandacht, zorg, bewuste aanwezigheid en eventueel rituelen naar wens.
Rituelen rond het sterven
De rituelen kunnen er zijn in begeleiden van het stervensproces, waarbij altijd wordt uitgegaan van de wensen van de stervende. Het betrekken van dierbaren na het overlijden bij bijvoorbeeld het afleggen, de wake, de uitvaart en latere tijdstippen waarbij ondersteuning van dienst kan zijn.
Het Rouwproces begeleiden
Als je er van uit gaat dat de Ziel niet eindig is en dus ook weer een weg aflegt, een pad loopt, dan kun je daarin hulp verlenen, zowel voor de stervende als voor de nabestaanden, waar nodig kun je uitleg geven over het stervensproces. In vroegere tijden bestonden er speciale rituelen die werden uitgevoerd rondom het overlijden waar de familie en ook de gemeenschap bij betrokken werden. Er werden ook wel mannen en vrouwen ‘ingehuurd’ om het rouwproces te begeleiden. Er waren zelfs vrouwen die luidkeels huilden en klaagden om zo het collectieve verdriet en de pijn tot uiting te brengen. Ook praktische hulp werd gegeven, zodat de naasten konden toekomen aan het uiten van rouw in de vorm die nodig was.
Doula van de Ziel
Met het afronden van de opleiding mag ik mijzelf Rouwvrouw noemen. Hoewel dit nog heel vers is en een proces verdient van groei is het dankbaar en belangrijk werk dat er gedaan kan worden. Voortgekomen uit de Rouwvrouw/Zielenman opleidingen van Linda Wormhoudt, hebben wij een collectief gecreëerd om gebruik te maken van diensten in de vorm die jij wilt en die bij jou past. Voel je vrij om mij hierover te benaderen wanneer je meer informatie wilt.
Door Christel Nijland (Shama Kaur)
